काठमाडौं, बैशाख । विक्रम सम्वत् १९९० माघ २ गते पछाडि महाविनाशकारी रुपमा गत बर्ष २०७२ बैशाख १२ गते महाभूकम्प गएको आज ठ्याक्कै एक बर्ष भएको छ । विनाशकारी भूकम्पका कारण लाखौं किसानहरु घरबार विहिन भएका छन् । करीव दश हजार पशुहरु मरे । भूकम्पका कारण १८ अर्वभन्दा बढीको क्षति भएको कृषि विकास मन्त्रालयले तथ्यांक तयार गरेको पनि थियते तर भूकम्प पीडित किसानहरुले विगत एक बर्षमा आश्वासन बाहेक केही पनि पाउन सकेका छैनन् ।
भूकम्पको प्रभावित किसानहरुका लागि तात्कालिन अवस्थामा धान रोप्ने मौसम भएका कारण धानको बीउका लागि केही संस्थाहरुले कृषि विकास मन्त्रालयबाट स्वीकृत लिए पनि धेरै गैरसरकारी संस्थाहरुले आफ्नै ढंगबाट वीउ वितरण गरे । जुन बीउ उम्रेका र चामल तयार गर्नका लागि ठिक पारिएका धानहरु किसानहरुलाई बीउका रुपमा वितरण गरिएका । त्यसबेला कृषि साप्ताहिकले समाचार पनि संम्प्रेषण गरेको थियो ।
केही गैरसरकारी संस्थाहरुले किसानहरुका लागि वितरण गरेको धानको बीउले धान उत्पादन नभएपछि किसानहरु मर्कामा पनि परेका थिए । त्यस्ता गैरसरकारी संस्थाहरुलाई कार्वाही गर्नका लागि उजुरी परेपनि आजसम्म कार्वाही गर्ने आँट कसैले गर्न सकेन ।
हुन पनि शक्तिका पुजारीहरुले पीडित किसानहरुका कुरा के पो सुन्थे र ? त्यसैले त भूकम्प पीडित किसानहरुल न त राहत पाउन सके न कुनै सहयोग नै । सहयकोगका रुपमा पाएको धानको बीउले उत्पादन नदिंदा ६ महिनाको मेहनत र परिश्रम मात्र खेर गयो ।
त्यस्तै किसानहरुको करीव १० हजार ठूला (गाई, भैसी) चौपायाहरुको मृत्यु भएको पशु सेवा विभागको तथ्यांकमा देखियो । तर १० हजार पशु मर्दा पनि पशुपालन गर्ने किसानहरुले आजका दिनसम्म कुनै पनि सहयोग र राहत पाउन सकेनन् । भूकम्प पीडित किसानहरुलाई गाई उपलब्ध गराउने भनिएको भएपनि आजसम्म सो कार्य पनि सम्पन्न हुन सकेको छैन ।
विनासकारी भूकम्पबाट प्रभावित किसानहरुका लागि विभिन्न गैरसरकारी संस्थाहरु मार्फत अवौं रुपयां खर्च गरिएको भएपनि वास्तविक किसानहरुसम्म पुग्न नसक्दा किसानहरुको हात रित्तो भएको छ । जसले आफ्नै बलबुताले आफ्नो कृषि कर्मलाई अगाडि बढाईरहका छन् । आफ्नौ खेत र गोठमा फर्केर जिविकोपार्जनका एउटै मात्र उपाय कृषिमा संलग्न देखिन्छन् । कृषि प्रधान देश भनेर किसानका नाम भजाउने सरकारलाई धिक्कार छ भूकम्प किसानहरुको पक्षका काम गर्न नसकेकोमा ।
Add Comment